Dit is het verhaal van hoe een clubje van vijf studenten van de TU Eindhoven tot vier keer toe de World Solar Challenge won en na hun studies en overwinningen hun winnende wedstrijdwagen heeft weten om te toveren tot een echte personenauto die op zonne-energie rijdt: de Lightyear One. Het bedrijf Lightyear werd eind 2016 opgericht en bestond toen dus uit vijf man. Inmiddels telt het bedrijf 130 medewerkers, presenteerde het in 2019 het eerste prototype en verwachten ze dat de eerste Lightyear Ones eind 2021 van de band rollen. Hun missie is om schone mobiliteit overal en voor iedereen beschikbaar te maken. Maijke Receveur begon als “medewerker nummer twee” en is in krap twee jaar uitgegroeid tot Chief Organization Officer. In die rol houdt ze zich vooral bezig met het dagelijks reilen en zeilen van het bedrijf, van HR tot IT en van facilities tot legal en heeft ze ervoor gezorgd dat het bedrijf tijdens deze hypergroei de afgelopen drie jaar mee transformeerde. Het loopt nu met 130 man net zo soepel als in het begin met zeven man.

Voor onze podcast Innovative Leaders by INFO spraken wij met haar over de missie van Lightyear, het unieke ontwerpprincipe van de auto en organisatie, de strategieveranderingen, uitdagingen, intrinsieke motivatie, de organisatie-inrichting, vertrouwen en de toekomst van Lightyear.

Deze podcast is ook beschikbaar op Google Podcast, Spotify en Apple Podcast.

Missie als drijfveer

Receveur vertelt dat het bedrijf niet is gestart uit commercieel oogmerk, maar om het lijstje van problemen dat Koen van Ham, één van de co-founders, signaleerde in de samenleving te tackelen. Op deze lijst stonden dingen als klimaatproblemen en vervuiling en ze kwamen er al snel op uit dat transport één van de grootste vervuilers was. Daar wilden de oprichters verandering in brengen door mobiliteit op een schone manier voor iedereen beschikbaar te maken. De missie van het bedrijf is dan ook ‘clean mobility for everyone everywhere’ en “dit is de drijfveer voor alles wat we doen,” zegt Receveur.

Geen Tesla met een solar-dak

Wij vragen ons af hoe het komt dat niemand eerder met het idee van een auto die op zonne-energie rijdt aan de haal is gegaan, de World Solar Challenge bestaat tenslotte al een hele tijd. Receveur legt uit dat de eisen aan de wedstrijdwagens pas in 2013 ook te maken hadden met andere zaken dan alleen maar zo ver mogelijk komen op zonne-energie. Zo waren de hoeveelheid personen en bagage die erin paste, het comfort en de gebruiksvriendelijkheid ook opeens een factor en werd het rijden op zonne-energie “echt een levensvatbaar concept in de commerciële wereld,” aldus Receveur. De Lightyear One is dan ook niet zomaar “een Tesla met een solar-dak”, ze gaan uit van een compleet ander ontwerpprincipe dan dat tot nu toe is toegepast door andere autofabrikanten.
Daarnaast zijn er volgens Receveur ook nog genoeg fabrikanten die “baat hebben bij het standaard auto-ontwerp [op fossiele brandstof] en daar ook investeringen in hebben gedaan die ze eerst moeten terugverdienen voordat ze over kunnen schakelen naar elektriciteit [en andere vormen] en er dus baat bij hebben dat de transitie niet zo snel gaat”.

Exclusiviteit vs. massaproductie

Het eerste model – de Lightyear One – dat eind volgend jaar gelanceerd gaat worden is met zijn kostprijs van €150K op dit moment meer voor pioniers dan voor de massa. “Dat is een bewuste keuze,” zegt Receveur, “om technologie te ontwikkelen, om een merknaam neer te zetten en om IP op te bouwen die ons uiteindelijk in staat stelt om [de auto] voor een breder publiek beschikbaar te maken.” Deze strategie zie je bij meer (auto)merken en lokt de vraag uit of Lightyear ook van plan is om uiteindelijk over te stappen op massaproductie. Dat zijn ze. In de eerste instantie waren ze van plan om zelf elk jaar 1500 auto’s te produceren, maar zijn n.a.v. gesprekken met hun Amerikaanse investeerders tot de conclusie gekomen dat ze hun missie sneller kunnen behalen en de massa beter kunnen bedienen op het moment dat ze de productie uitbesteden. Daarom zijn ze nu op zoek naar een contract vehicle manufacturer, zodat “wij ons kunnen focussen op waar we goed in zijn en dat is het ontwikkelen van die auto,” stelt Receveur.

En dat is meteen Lightyear’s grootste uitdaging, vertelt Receveur; het vinden van een partner waarmee ze op kunnen schalen en die hun concept om gaat zetten in een echte auto die de weg op kan. Maar, zegt ze, “we geloven heel sterk dat als we samenwerken met partijen die ons aan kunnen vullen, het concept sterker wordt”.

Purpose-driven werken

Receveur had het eerder al even over de missie van Lightyear en hoe dat een drijfveer is voor alles wat het bedrijf doet. Daarnaast is het ook een belangrijk onderdeel van de cultuur, legt ze uit: “We merken dat onze missie verschillende mensen op verschillende manieren drijft.” Zo is Lowie Vermeersch, de mede-ontwerper van de Lightyear One (die o.a. ook de Ferrari 458 Italia, de Maserati GranCabrio en de Eurostar high speed trein ontwierp), extreem enthousiast over het feit dat dit de meest complexe auto is die hij ooit heeft ontworpen, geeft het andere betrokken partijen een manier om hun duurzaamheidvisies meer invulling geven en trekt het medewerkers aan die vanuit een purpose-driven perspectief bij Lightyear willen werken.

Intrinsieke motivatie is ook een belangrijk onderdeel van purpose-driven werken en de bedrijfscultuur van Lightyear, want “intrinsieke motivatie gecombineerd met kernwaarden waar men in gelooft maken een sterke bedrijfscultuur”, zo stelt ze. Verder is intrinsieke motivatie ook belangrijk voor het creëren van een omgeving waarin iedereen het beste uit zichzelf kan halen en dat wordt binnen Lightyear dan ook enorm gestimuleerd. Om te beginnen wordt er tijdens de sollicitatieprocedure een strenge selectie gehanteerd en uitgebreid gekeken naar of iemand wel binnen de organisatie en de cultuur past. Het komt dus ook wel eens voor dat mensen die technisch wel heel goed zijn, toch afvallen. “Dat is soms heel frustrerend voor teams die hunkeren naar hulp”, zegt Receveur, maar wordt opgelost door het inzetten van gedetacheerde, tijdelijke werknemers. “Wat er kapot gaat [als iemand niet goed bij de bedrijfscultuur past] is uiteindelijk namelijk veel kostbaarder dan de tijd die je moet besteden aan een detacheerder,” zegt ze.

Een tweede uitdaging die hierbij komt kijken is dat je goede mensen moet zien te behouden in een markt waar er aan alle kanten aan ze getrokken wordt. Dit doet Receveur door goed te kijken en te luisteren naar wat haar mensen nou écht motiveert. En hoewel ze nog geen concurrerende salarissen kunnen bieden, hebben haar mensen wel veel vrijheden en verantwoordelijkheden en dat in combinatie met de missie en het feit dat ze veel van hun collega’s kunnen leren, zorgt ervoor dat mensen graag komen en blijven bij Lightyear.

“intrinsieke motivatie gecombineerd met kernwaarden waar men in gelooft maken een sterke bedrijfscultuur”

Ontwerpproces van organisatie-inrichting

Van huis uit is Receveur industrieel ontwerper en grappig genoeg doet Receveur nu eigenlijk hetzelfde als toen: “Ik focus op de eindgebruiker. Ik werd altijd al getriggerd door processen als co-creatie en design thinking, want die kijken naar de vraag achter de vraag.” Dit doet ze bij Lightyear door d.m.v. tools zoals de culture scan (elk kwartaal) en oldschool goede gesprekken in kaart te brengen wat mensen motiveert en drijft, wat hun angsten zijn en waar ze tegenaan lopen. “Op die manier kun je goede persona’s creëren en aan de hand daarvan je ontwerpprincipes neerzetten: hoe ontwerp je het bedrijf, de processen en de manier van werken? Ik zie dat als een ontwerpproces.”

Vertrouwen

Uiteraard heeft Receveur ook nog wel wat tips voor andere mensen in haar positie die ook willen innoveren en bedrijven die innovatie beter willen borgen binnen de organisatie. Het draait volgens haar allemaal om vertrouwen: “Vertrouwen hebben in de mensen die je aanneemt […] en er daarna op vertrouwen op dat jij de juiste persoon hebt aangenomen.” Daarnaast moet je je mensen de ruimte geven om te experimenteren, fouten te maken en met nieuw ideeën te komen, “ook als jij het zelf al geprobeerd hebt en het niet is gelukt,” aldus Receveur.

“hoe ontwerp je het bedrijf, de processen en de manier van werken? Ik zie dat als een ontwerpproces.”

Eén lichtjaar op zonne-energie

Het daadwerkelijk op de weg krijgen van de eerste auto is zoals gezegd op dit moment Lightyears grootste uitdaging. Maar wat als dat eenmaal is gelukt? Wat is dan de volgende stap? “De volgende stap is dan om [op te schalen] en een contract vehiclemanufacturer aan boord te hebben en ervoor te zorgen dat we die auto’s kunnen gaan produceren,” stelt Receveur. Eén van de uitdagingen daarbij is om aan alle (veiligheids)normen te voldoen die Nederland stelt aan personenvervoer. Daarvoor zijn ze nu al in gesprek met het RDW.

Verder heeft Lightyear de ambitie om tegen 2035 één lichtjaar aan kilometers op zonne-energie rijden. Om dat te bereiken, zullen ze snel op moeten schalen en ervoor moeten zorgen dat zoveel mogelijk mensen zich verplaatsen in een Lightyear, bijvoorbeeld in de vorm van “robottaxi’s,” zoals Receveur ze noemt. Later willen ze ook wel na gaan denken over andere verdienmodellen, zoals bijvoorbeeld energie die opgeslagen is in de accu’s van de Lightyear-auto’s terug te verkopen aan het net. Maar dat is van later zorg, eerst maar die Lightyear One op de weg krijgen…

Wil je weten van Receveur te vertellen had over mogelijke andere verdienmodellen, hoe ze omgaat met veranderingen, de invloed van de coronacrisis en wie zij zelf een innovative leader vindt? Luister dan hier naar de Innovative Leaders by Info podcast.