Blog

Het is interessant om op te merken dat wat er ook gebeurt in de wereld, geld blijft rollen. Dit betekent dat de fintech-wereld altijd in beweging blijft. Elk jaar kunnen wij ons verbazen en verheugen over nieuwe innovaties en disruptieve ideeën die de markt op hun kop (dreigen te) zetten.

Wij hebben nagedacht over wat wij verwachten van 2023 wanneer het gaat om fintech en vijf trends voor je op een rij gezet.

Smart contracts

Een belangrijke innovatie binnen de fintech-wereld is het smart contract en er zijn vooralsnog geen aanwijzingen dat deze trend aan populariteit in zal leveren in 2023. Wij denken zelfs dat steeds meer abonnementsdiensten door middel van een smart contract afgesloten zullen worden. Denk hierbij aan een fietsabonnement, maar bijvoorbeeld ook lidmaatschappen, huurcontracten en Netflix.

Simpel gezegd is een smart contract een digitaal contract. Iets ingewikkelder gezegd is het een digitaal protocol dat ervoor zorgt dat een contract automatisch uitgevoerd wordt als alle afgesproken criteria behaald zijn. Dus als jij een VanMoof leaset mag je de fiets gebruiken zolang je elke maand netjes de kosten betaalt. Zodra je niet aan deze betalingsverplichting voldoet door bijvoorbeeld onvoldoende saldo, blokkeert het contract de fiets automatisch totdat de openstaande kosten betaald zijn. Er komen geen notarissen, advocaten of bijvoorbeeld deurwaarders aan te pas, alles gaat volautomatisch. Hierin schuilt meteen de valkuil van smart contracten; er is geen ruimte voor nuance, voor de menselijke maat, voor empathie. Wij denken dat als hier een oplossing voor gevonden kan worden, niets de world domination van smart contracten nog in de weg staat.

Een steeds verdergaande adoptie van cryptocurrencies

Er zijn weinig dingen die de fintech-wereld zo verdeeld hebben als cryptocurrencies (Bitcoin, Ethereum, Dogecoin, etc.). Banken, financiële instellingen en grote multinationals bekijken de digitale munt(en) met een gezonde dosis scepsis, terwijl techies en early adopters lyrisch zijn over crypto, de vele mogelijkheden die het biedt en de innovatieve aspecten ervan. Het aantal crypto whales (adressen met meer dan 1000 Bitcoins) neemt dan ook gestaag toe sinds 2020 en het einde is nog lang niet in zicht.
Ondanks de scepsis bij grote spelers op de markt zien we de afgelopen jaren dat steeds meer bedrijven (en vooral ook particulieren) kapitaal in crypto-ecosystemen pompen. Daarnaast zien we dat de grote spelers, zoals de eerder genoemde banken en financiële instellingen het ook langzaamaan mogelijk maken voor consumenten om met cryptomunten te betalen. Het sociaal-maatschappelijk draagvlak voor “onconventionele” betalingen als deze wordt daardoor groter, waardoor de cryptocurrencies steeds meer terrein zullen winnen en binnen een paar jaar even geaccepteerd en wijdverspreid zullen zijn als een Tikkie.

RegTech

Hoe geweldig, slim en innovatief cryptomunten ook zijn, het is niet alleen maar rozengeur en maneschijn in cryptoland. Zo zijn de crypto’s extreem volatiel, zeer fraudegevoelig en is de wet- en regelgeving omtrent crypto’s nagenoeg niet-bestaand of – in het beste geval – niet afdoende.

Daar biedt RegTech (afkorting voor regulatory technology) uitkomst. RegTech wordt gebruikt omregelgevings- en nalevingsprocessen te verbeteren. Het gebruikt tools die grote datasets en/of ongestructureerde informatie kunnen verwerken om het bewaken en registreren van gegevens te automatiseren. Bovendien kan RegTech financiële instellingen, zoals bijvoorbeeld banken en verzekeraars helpen om overzicht te houden op actuele wet- en regelgeving. Daarom denken wij dat RegTech-startups als paddenstoelen uit de grond zullen schieten in 2023 en de jaren erna.

Open Banking

Sinds een paar jaar zien we de term open banking steeds vaker opduiken binnen de internationale fintech-wereld. Open banking betekent dat banken en andere financiële instellingen open API’s gebruiken waarmee externe ontwikkelaars applicaties en services kunnen bouwen om zo nog beter tegemoet te komen aan de eisen en wensen van de rekeninghouders door diensten zo veel mogelijk te personaliseren. Het is in essentie hetzelfde als andere open-source software, maar dan toegespitst op het bankwezen.

Experts uit het vak noemen open banking revolutionair en zijn er zeker van dat dit de financiële wereld op zijn kop zal zetten. Niet in de laatste plaats omdat BaaS (Bank-as-a-Service) opeens tot de mogelijkheden behoort, banken op deze manieren gedwongen worden om transparanter te zijn en er opeens ruimte is voor nieuwkomers, zoals fintech-ondernemingen en neobanken.
Helaas kleven er ook nadelen aan open banking. Zo voorspellen fintechs en banken dat de risico’s omtrent data security toe zullen nemen, de privacy van hun klanten in het geding komt en maken ze zich zorgen over een mogelijke toename van fraude d.m.v. bijvoorbeeld phishing.

Desondanks voorzien wij dat steeds meer financiële instituten de wondere wereld van open banking verder zullen gaan ontdekken.

Autonomous Finance

Een trend waarvan wij ook verwachten dat hij door zal zetten in 2023, is autonomous finance. Zoals de meeste dingen in de 21e eeuw, worden ook de financiën volledig geautomatiseerd. Autonomous finance betekent dat een ecosysteem van apparaten, machines en apps transacties en andere financiële handelingen uitvoert zonder tussenkomst van mensen. Het is een volautomatisch proces dat niet alleen zelfstandig handelingen uitvoert, maar ook AI gebruikt om zelfstandig te leren, waardoor het systeem steeds beter wordt en steeds beter leert hoe het de gebruikers het beste kan helpen.

SXSW gaat over robotisering en AI, maar vooral ook over hoe we onze wereld gaan ervaren van nieuwe technologie, tools en interfaces.

We zijn inmiddels drie dagen op SXSW. Voor mij is het de zevende keer en dankzij deze ervaring weet ik inmiddels dat het met al die interessante sessies zaak is om een scherpe focus te kiezen voor afreizen naar Austin. Ik ben zelf veel bezig met de onderwerpen Internet of Things en Smart Cities, en sinds een jaar ook met robotics en het onderzoek naar autonoom opererende dingen.

Dat laatste is zeker ook een onderwerp dat hier terugkomt. Zo liep ik vandaag even naar binnen bij LG. Veel bedrijven hebben hier huizen en ik mis vaak de beste. Maar ik ving op dat LG zich helemaal richt op robots, dus toen ik langs liep moest ik even gaan kijken.

Handzaam apparaatje

In het LG huis stonden een aantal sociale robots. Een paar grote versies met scherm voor evenementen, maar het interessantst was CLOi, een SocialBot zoals ze het noemen. Stel je geen manshoge metalen versie van een mens voor. Het gaat hier om een handzaam apparaatje, ongeveer ter grootte van een Google Home of Alexa, dat speciaal is ontwikkeld voor emotionele interactie. Het ontwerp lijkt een beetje op de kort geleden ‘overleden’ Jibo robot.

Jibo zag ik voor het eerst op SXSW, indertijd bij een presentatie van de bedenker Cynthia Breazeal. Het bleef vervolgens lang stil, tot afgelopen jaar. Jibo bleek te zijn ingehaald door de wet van de remmende voorsprong. De robot was extreem goed in het vertonen van menselijk gedrag, maar niet intelligent genoeg om te concurreren met de Alexa en Google Home. Daarbij was Jibo ook veel te duur. Kijk hier hoe tragisch de robot zijn eigen dood aankondigt.

Interessant hoe LG bij de ontwikkeling van haar SocialBot een vergelijkbaar pad volgt, met dit verschil dat de aandacht meer uitgaat naar de ogen dan naar bewegingen. In het LG huis ook andere automated machines, zoals een bier-automaat en een ijsmachine. De SocialBot is dan ook niet een op zichzelf staande bot, maar moet gezien moet worden als intermediair voor huishoudelijke apparaten van LG, die uiteraard allemaal veel intelligenter gaan worden.

Funny dance

When robots do a funny dance, it attracts attention. But what is much more interesting is what role these bots will fulfill in the future. During presentations, I usually refer to the Chinese Nio Nomi car that has a similar interface built in to shape the interaction between the functionalities and the driver. The first time I saw this car was also at SXSW.

Geinig dansje

Dat robots een geinig dansje doen, trekt veel aandacht. Maar veel interessanter is wat de rol van dergelijke bots gaat worden. Ik gebruik zelf in presentaties vaak de Chinese Nio Nomi auto die een vergelijkbare interface heeft ingebouwd om het contact tussen functies en inzittenden vorm te geven. Overigens heb ik ook die voor het eerst gezien op SXSW.

Relatie mens en machine

Veel discussie op SXSW gaat over de relatie tussen mens en machine, onze intelligentie en AI en de ethische aspecten daarvan. Zo’n dansende robot zou je ook als middel kunnen zien om de brug te slaan. Het is super interessant dat juist Aziatische bedrijven de weg kiezen van de social robotics, in plaats van de meer functionele weg van Amazon of Google Home.

In dat kader is het interessant om te horen wat Douglas Rushkoff zei over de samenwerking tussen robots en non-humans. Rushkoff heeft een missie die hij Team Human noemt. Voor wie zijn podcast een beetje volgt, zoals ik, vertelde hij niet echt iets nieuws. Maar hij verpakt het goed, in krachtige statements: “We don’t need a substitute for real life.”

Hij pleit ervoor om robots niet als slaven te behandelen. We moeten niet terug naar feodale tijden, dat brengt ons als mensen omlaag: “Respect non-human rights.”

Samenwerken met AI

In het panel ‘Academia and the Rise of Commercial Robotics’ kwam het eveneens ter sprake. We bevinden ons nu op een engineering plateau, de volgende stap is dat we sociale wetenschap gaan inzetten om ook culturele interacties mogelijk te kunnen maken.

In een ander panel werd gesproken over Active en Passive AI, waarbij passive staat voor dienstbare AI die je kunt aanroepen om een opdracht uit te voeren, terwijl Active AI zelf initiatief neemt. Uit de vragen uit de zaal kun je afleiden dat mensen er niet helemaal gerust op zijn. Naast zorgen over privacy is er veel angst voor een overname van de wereld door robots en AI.

Ethiek is een thema dat dit jaar nadrukkelijk aan bod komt tijdens SXSW, juist als het gaat om AI en robots. Zowel Johan Maeda als Stephen Anderson stipten bijvoorbeeld aan hoe het werkveld van de ontwerper verandert. Niet het ene artefact is onderwerp van ons werk, het reikt veel verder. Het achterliggende systeem is key. Zowel het DesignInTech rapport van Maeda als het Framing model van Anderson zijn aanraders voor wie hier meer over wil weten.

Hoe gaan we samenwerken met AI? Hoe gaan we elkaar begrijpen. SXSW gaat veel over gevaren en wat de rol is van robotisering en AI, maar ook over hoe we onze wereld zullen ervaren onder invloed van nieuwe vormen van intelligentie, tools en interfaces.